Blog
Jakie zioła na anemię? Które przyprawy podnoszą poziom żelaza?
lut
Żelazo przez wielu dietetyków uważana jest za jeden z ważniejszych minerałów. Odpowiedni poziom Fe jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, a tym samym zapobiegania anemii i powikłań z nią związanych. Które przyprawy bogate są w ten minerał? Jakie stężenie hemoglobiny uważane jest za optymalne?
Dlaczego żelazo jest takie ważne?
Żelazo jest głównym składnikiem hemoglobiny, czyli białka występującego w czerwonych krwinkach, które odpowiada za transport tlenu z płuc do wszystkich komórek w organizmie. Mikroelement ten bierze również udział w enzymach biorących w powstawaniu DNA, a nawet syntezie neuroprzekaźników, czy w procesach magazynowania i przetwarzania energii na poziomie komórkowym. Żelazo jest również składnikiem mioglobiny, czyli białka mięśni (umożliwia pobieranie tlenu podczas pracy mięśni).
Żelazo jest już ważnym mikroelementem dla kobiet planujących ciążę i ciężarnych – jest niezbędny do prawidłowej budowy układu nerwowego oraz rozwoju płodu. Zbyt mała ilość żelaza może być przyczyną poronienia, występowania przedwczesnego porodu, a nawet niskiej masy urodzeniowej dziecka.
Rodzaje żelaza
Wyróżnia się dwa rodzaje żelaza: dwuwartościowe żelazo hemowe (pochodzenia zwierzęcego) oraz trójwartościowe żelazo niehemowe (pochodzenia roślinnego). Pierwsze z nich wchłania się dużo lepiej (na poziomie 20%) natomiast drugie na poziomie około 5%, ale jest go około 10% w diecie.
Biodostępność, a rodzaj żelaza
Wchłanianie żelaza hemowego nie podlega większym wahaniom. Jednak może być zmniejszona, gdy w posiłku jest dużo wapnia. W przypadku niedoborów zwiększona zostaje przyswajalność żelaza hemowego.
Zupełnie innej jest w przypadku żelaza niehemowego, na którego biodostępność wpływa kilka ważnych czynników. Warto pamiętać, że istnieją organiczne związki chemiczne, które ograniczają przyswajanie tegoż pierwiastka. Należą do nich:
- błonnik pokarmowy
- kwas fitynowy (znajduje się m.in. w płatkach owsianych, otrębach zbóż, a nawet ziarnach soi)
- kazina (mleko i przetwory mleczne)
- tanina (kawa i herbata)
- resweratrol (czerwone wino)
Negatywny wpływ na przyswajanie żelaza mają również takie minerały jak: cynk, mangan i wapń. Aby poprawić naturalne wchłanianie żelaza, to zalecamy przyswajanie go razem z wit. C. Spożywanie produktów bogatych w żelazo wraz z tą witaminą zwiększa bioprzyswajalność tego minerału, aż 5-krotnie. Innym naturalnym sposobem na zwiększenie przyswajalności żelaza jest spożywanie go wraz z kiszonkami np. kapustą, ogórkami czy sokami z kiszonych warzyw. Przyswajalność żelaza niehemowego wzrasta, gdy w posiłku jest mięso lub ryby. Dlatego, tak wielu dietetyków poleca dodawać do takiego posiłku mięso wołowe, z indyka lub jaja.
Niedobór żelaza – objawy
Początkowe objawy niedoboru żelaza nie są w żaden sposób odczuwalne, ponieważ organizm wykorzystuje wtedy tzw. rezerwy (gromadzone są w wątrobie, szpiku, czy śledzionie). Gdy zapasy żelaza zaczynają się kurczyć, to pojawiają się wtedy pierwsze objawy anemii. Najczęstszymi z nich są: obniżenie nastroju, nadmierna senność oraz obniżenie nastroju bez wyraźnego powodu. Nasilenie objawów niedoboru żelaza jest wprost proporcjonalne do jego braku. Do innych charakterystycznych objawów niedoboru żelaza zaliczane są m.in. większa męczliwość, spadek koncentracji, ziemista cera, łamliwe włosy i paznokcie, ciemne sińce pod oczami oraz tzw. „zajady” wokół ust. Gdy poziom żelaza drastycznie spada, to występują również inne objawy takie jak: zawroty głowy, zadyszka, krwawienia z nosa, a nawet powstawanie siniaków. Wg WHO do anemii dochodzi, gdy poziom hemoglobiny we krwi spadnie:
- poniżej 120 g/l u kobiet i dzieci między 6. a 14. rokiem życia
- u mężczyzn norma wynosi 130 g/l
- dla kobiet w ciąży 110 g/l
Niedobór żelaza – przyczyny
Niedobór żelaza może mieć wiele różnych przyczyn. Na niedobór żelaza narażone są zwłaszcza osoby prowadzące niehigieniczny tryb życia i odżywiające się w nieprawidłowy sposób np. wegetarianie, osoby spożywające wyłącznie wysokoprzetworzoną żywność, czy stosujące drastyczne diety odchudzające. Niedobory żelaza mogą występować również u osób z zaburzeniami wchłaniania (np. z powodu obecności pasożytów), po operacji żołądka, cierpiące na IBIS, czy różnorodne dolegliwości związane z utratą zbyt dużej ilości krwi (np. obfite miesiączki lub krwotoki z przewodu pokarmowego).
Jakie zioła na anemie warto włączyć do diety?
Poniżej lista ziół, które warto włączyć do diety przy niskim poziomie żelaza.
Oregano
Jest jedną z najważniejszych przypraw kuchni śródziemnomorskiej. Zawiera wiele cennych dla zdrowia organicznych roślinnych takich jak: tymol, kwawakol są to związki o działaniu przeciwustrojowym. Wykazują silne właściwości przeciwutleniające, dzięki temu są pomocne w usuwaniu z organizmu wolnych rodników z organizmu (przyspieszają procesy starzenia się, są również przyczyną chorób nowotworowych). Oregano zawiera również wiele innych cennych dla zdrowia związków takich jak m.in. zeaksantynę, luteinę, kwercetynę oraz witaminy z grupy B (w tym B12), E, C oraz minerałów: mangan, miedź, magnez oraz wapń. Oregano jest także świetnym źródłem żelaza, w 100 g jest 44 mg tego pierwiastka.
Kurkuma
Kurkuma uważana jest za superfood. Najważniejszym składnikiem tej przyprawy jest kurkumina – fitozwiązek o właściwościach przeciwutleniających. Wykazuje działanie antynowotworowe oraz przeciwzapalne, więc stymuluje pracę układu odpornościowego. Przyprawa jest świetnym źródłem wit. B i C. Zawiera również dużo żelaza, w 100 g jest 41,42 mg. Jest również świetnym źródłem innych minerałów takich jak: potas (aż 2525 mg/100 g), cynk (4,35 mg/100 g), magnez, miedź, wapń i mangan.
Tymianek
Zioło od wieków cenione w medycynie naturalnej. Zawiera olejek tymol o właściwościach antyseptycznych. Jest również świetnym źródłem witamin: z grupy B, A, C, E i K oraz minerały: mangan, potas, selen, wapń, sód i żelazo (w 100 g świeżego zioła jest 17,45 mg Fe). Dzięki temu wpływa korzystnie na układ odpornościowy i serce.
Kardamon
Jest jedną z najdroższych przypraw na świecie. Jest zasobny w witaminy: z grupy B i C oraz minerały: wapń, miedz, żelazo potas, fosfor, magnez i cynk. Przyprawa wpływa korzystnie na stan włosów i paznokci. Kardamon wpływa korzystnie na układ moczowy, oddechowy i sercowo-naczyniowy oraz wzmacnia odporność. Działa przeciwbólowo, dlatego zalecany jest zwłaszcza przy bólach głowy. Ponadto przyprawa ta ma również właściwością przeciwstarzeniowe, np. pomaga w usuwaniu zmarszczek. Ma również korzystny wpływ na nastrój. Jest też afrodyzjakiem.
Cynamon
Zawiera olejek cynamonowy o właściwościach: przewwirusowych, antybakteryjnych i przeciwgrzybicznych. W składzie ma również witaminę i A i z grupy B oraz minerały: cynk, magnez, wapń i potas. Jest również świetnym źródłem żelaza 8,32 mg w 100 g. Wszystko to sprawia, że cynamon jest polecany na problemy z trawieniem. Pobudza krążenie i stosowany jest jako środek napotny.
Warto pamiętać, że wchłanianie żelaza nie jest wysokie – wynosi około 10%, aby je zwiększyć, warto spożywać produkty bogate w żelazo wraz z wit. C. Niedobór żelaza prowadzi do anemii oraz ogólnego osłabienia organizmu.
Poznaj nasze zioła!
Zioła
Zioła
Czytaj również:
Jakie zioła pomogą na niedobór witaminy D3?
Skąd się bierze niedobór witaminy D? Zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego Twój organizm może cierpieć na niedobór [...]
wrz
Gwiazdnica pospolita (Stellaria Media) – dlaczego warto ją pić?
Bogactwo składników odżywczych Ta niepozorna roślina to prawdziwa bomba witaminowa. Gwiazdnica jest szczególnie bogata w łatwo przyswajalną witaminę C (nawet [...]
wrz
Niedobór witaminy C – skutki i objawy. Jakie zioła pomogą?
Rola witaminy C w organizmie Witamina C, znana też jako kwas askorbinowy, to związek rozpuszczalny [...]
wrz
Jak działa kumaryna? Gdzie ją znajdziesz? Czy ma skutki uboczne?
Czym jest kumaryna? Właściwości i zastosowanie Kumaryna to organiczny związek chemiczny z grupy benzopironów. W [...]
sie
Zioła na sen – wypij je wieczorem, a rano wstaniesz jak skowronek
Melisa lekarska – Twój sprzymierzeniec w walce z bezsennością Melisa to zioło o silnym działaniu [...]
1 Comments
lip
Taniny w winie i w ziołach – poznaj ich działanie i możliwości
Czym są taniny? Taniny, zwane też garbnikami, to grupa organicznych związków chemicznych naturalnie wytwarzanych przez [...]
lip
Naturalne zioła na depresję – poznaj skuteczne suplementy
Najlepsze zioła na depresję i ich właściwości lecznicze W leczeniu tak poważnej choroby, jak depresja, [...]
cze
Czym są flawonoidy? Działanie, występowanie, źródła w żywności
Czym są flawonoidy i jak działają? Flawonoidy to naturalne związki występujące w wielu roślinach. Należą [...]
1 Comments
cze