Głóg - właściwości zdrowotne i przeciwwskazania do stosowania

Głóg najczęściej sadzony jest w parkach i ogrodach jako roślina ozdobna. Od wieków znany jest ze swoich właściwości leczniczych, m.in. ma korzystny wpływ na układ krążenia i działa rozkurczowo na mięśnie gładkie. Dlatego roślina ta jest wykorzystywana od wieków jako surowiec zielarski. Jaki jest potencjał prozdrowotny owoców i kwiatów głogu? W dzisiejszym artykule postaramy się przybliżyć nieco tę roślinę o wielu cennych właściwościach.

Czym jest głóg?

Głóg to roślina należąca do rodziny różowatych. Rozróżnia się ponad tysiąc gatunków głogu. Naturalnie występuje na terenie Ameryki, Azji i Europy. W Polsce występuje głóg dwuszyjkowy, odgiętodziałkowy oraz głóg jednoszyjkowy. Mniej popularny jest głóg pierzastolistny, pośredni, wieloowocowy i nierównoząbkowy. Jako gatunki zdziczałe wymieniany jest głóg szkarłatny, głóg wachlarzowy i głóg ałtajski. Najczęściej roślina osiąga wysokość od 3 do 12 m Kwitnie na blado biało od maja do czerwca. Kwiaty głogu mają charakterystyczny, ale niezbyt przyjemny zapach. Owoce dojrzewają w okresie od sierpnia do października.

Właściwości odżywcze głogu

Świeże owoce głogu są bardzo kaloryczne, w 100 g jest 391 kcal. Składają się głównie z węglowodanów 91,99 g oraz niewielkiej ilości białka 3,97 g, błonnika 3,21 g oraz tłuszczu 0,83 g. Owoce głogu są bogatym źródłem witaminy: A, PP, C i z grupy B oraz minerałów: magnezu, potasu, sodu, fosforu i wapnia. Zawiera również śladowe ilości żelaza, selenu i chromu. Jest bogata w związki aktywne m.in. flawonoidy, polifenole, kwas szczawiowy, olejki eteryczne, kwasy Omega-3 i Omega-6.

Głóg – właściwości zdrowotne

Owoce głogu są świetnym źródłem wielu cennych witamin i minerałów oraz związków aktywnych, dlatego roślina ta stosowana jest od setek lat w medycynie ludowej na problemy trawienne, dolegliwości układu sercowo-naczyniowego. Cenne właściwości lecznicze rośliny wykorzystywane są od 659 r. n.e. w tradycyjnej medycynie chińskiej. Poniżej przedstawiamy listę najważniejszych właściwości leczniczych głogu.

Zawiera przeciwutleniacze

Jagody głogu zawierają polifenole, które pomagają neutralizować wolne rodniki będące przyczyną wielu chorób cywilizacyjnych takich jak m.in. nowotwory, cukrzyca, miażdżyca, czy szybsze starzenie się skóry.

Ma właściwości przeciwzapalne

Jagody głogu mają właściwości przeciwzapalne, dzięki temu zmniejszają prawdopodobieństwo występowania takich chorób cywilizacyjnych jak astma czy cukrzyca. Badanie[1] przeprowadzone na myszach z chorą wątrobą wykazało, że stosowanie ekstraktu z głogu obniża poziom markerów prozapalnych, a tym samym zmniejsza stan zapalny oraz uszkodzenia wątroby. Choć wyniki badań na zwierzętach są obiecujące, to niezbędne są badania na ludziach.

Obniża ciśnienie krwi

Roślina w tradycyjnej medycynie chińskiej stosowana jest do leczenia wysokiego ciśnienia. Przeprowadzone doświadczenia naukowe[2][3][4][5] na zwierzętach wykazały, że jagody głogu mają działanie rozszerzające naczynia krwionośne, dzięki temu rozluźniają zwężona naczynia krwionośne i obniżają ciśnienie krwi. Badanie[6] trwające 10 tygodni, a przeprowadzone na 36 osobach z lekko podwyższonym ciśnieniem wykazało, że przyjmowanie 500 mg wyciągu z głogu dziennie obniżyło znacząco ciśnienie krwi.

Obniża poziom cholesterolu we krwi

Niektóre analizy naukowe[7][8] wykazują, że ekstrakt z owoców lub kwiatów głogu może poprawiać poziom cholesterolu we krwi. Jest to spowodowane zwartością flawonoidów i pektyn – obie substancje biorą udział w metabolizmie cholesterolu. Wysoki poziom cholesterolu całkowitego, LDL oraz trójglicerydów prowadzi do miażdżycy. Badanie[9] przeprowadzone na myszach wykazało, że zwierzęta otrzymujące ekstrakt z głogu miały o 28-47% niższy poziom cholesterolu w wątrobie niż myszy, które nie dostawały tego środka. Chociaż wyniki badań na zwierzętach są obiecujące, to niezbędne jest przeprowadzenie dalszych badań na ludziach.

Stymuluje układ pokarmowy

Owoce głogu w medycynie tradycyjnej stosowane były do leczenia niestrawności i bólu brzucha. Jagody zawierają błonnik, który wspomaga trawienie i zmniejsza zaparcia. Zawarte w głogu roślinne związki chemiczne zwiększają produkcję enzymów trawiennych.

Może mieć właściwości przeciwstarzeniowe

Stosowanie jagód i kwiatów tej rośliny może mieć działanie przeciwstarzeniowe – zapobiega degradacji kolagenu spowodowanego nadmierną ekspozycją na słońce lub świtało ultrafioletowe. Niektóre badania sugerują, że jest to spowodowane zawartymi w głogu przeciwutleniaczami.

Ma korzystny wpływ na serce i układ krążenia

Przeprowadzona analiza naukowa wykazała, że stosowanie owoców głogu może mieć korzystny wpływ na serce – poprawia czynność tego narządu i zmniejsza objawy duszności i zmęczenia. Badanie to sugeruje również, że jest to spowodowane zawartością flawonoidów. Niektóre analizy naukowe sugerują, że zastosowanie głogu nie jest możliwe w przypadku niektórych zaburzeń pracy serca.

Zapobiega wypadaniu włosów

Regularne używanie głogu może zapobiegać wypadaniu włosów, przy jednoczesnej stymulacji do zwiększonego porostu.

Jak stosować głogu?

Głóg jest rośliną stosowaną w kuchni, przyrządzane są z niego soki, dżemy i konfitury. Zarówno owoce, jak i kwiaty mogą być wykorzystywane do przygotowania różnorodnych naparów czy nalewek.

Przepis na herbatę z głogu

Składniki:

2 łyżeczki suszonych owoców głogu
szklanka wrzątku

Sposób przygotowania:

Suszone głogu wsyp do szklanki. Zalej wrzątkiem.
Parz pod przykryciem przez 20 minut. Przecedź.

Dla uzyskania najlepszych efektów polecamy pić napar 3 razy dziennie.

Przeciwwskazania do stosowani głogu

Nie zaleca się stosowania głogu ani preparatów zawierających ten składnik osobom cierpiącym na złożone problemy z sercem, mającym niskie ciśnienie, oraz u osób poniżej 12 roku życia. Stosowanie tej rośliny jest zakazane dla kobiet w ciąży i karmiących piersią.

Interakcje głogu z preparatami leczniczymi

Gdy stosujesz leki na receptę lub bez recepty, to skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, czy możesz stosować głogu. Nie wolno jeść głogu, jeśli stosujesz któryś z poniższych leków:

digoksyna – stosowanej u osób z nieregularną akcją serca;
beta-blokery – głóg zwiększa działanie tych leków;
blokery kanału wapniowego (CCB) – głóg wzmacnia działanie tych leków;
fenylefryna – głóg zmniejsza działanie tego związku stosowanego w nieżycie nosa i zapaleniu błon śluzowych nosa.
azotanów;
leków na potencję dla mężczyzn.

Skutki uboczne spożywania głogu

Przyjmowanie głogu uważane jest za potencjalnie bezpieczne. W rzadkich przypadkach spożywanie tej rośliny może powodować zawroty głowy, biegunkę, nudności, bóle głowy i nadmierną potliwość.

Gdzie kupić głóg?

Różnorodne preparaty na bazie głogu można zakupić w aptekach i sklepach zielarskich. Herbatki z dodatkiem głogu można kupić również w drogeriach. Jeśli chcesz zakupić wysokiej jakości preparaty z głogu, to wybieraj tylko sprawdzone sklepy ze zdrową żywnością lub ziołami.

Głóg jest rośliną o wielu właściwościach prozdrowotnych, dlatego jest uznawany za surowiec zielarski i stosowany w medycynie naturalnej. Głóg posiada cenne właściwości lecznicze, dzięki m.in. zawartości witaminy C oraz roślinnych substancji chemicznych.